Spotkanie 9. Na straży prawa.

1. 
PRAWO AUTORSKIE- są to prawa przysługujące autorowi możliwość czerpania z jego produktów korzyści finansowych oraz możliwość podejmowania różnorakich decyzji w sprawie jego produktu . Prawo autorskie gwarantuje również bezpieczeństwo w próbie podrobienia  produktu osobie, która jest jego właścicielem. Głównym aktem normatywnym w Polsce jest Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych z 4 lutego 1994 r. Prawa autorskie posiadają różnego rodzaje wytwórnie płytowe, kasety z filmami i wiele, wiele innych rzeczy, które znajdują się na rynku lub, które na rynek dopiero wejdą.

UTWÓR- to każdy przejaw działalności twórczej mający indywidualny charakter, występujący w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od jego wartości, przeznaczenia i sposobu prezentacji. Każdy utwór jest chroniony przez prawo od samego początku jego powstawania, nawet jeśli nie został on jeszcze ukończony. Autor utworu nabywa prawo do ochrony od razu, bez konieczności dopełnienia jakichkolwiek starać i formalności. 

LICENCJA- dokument prawny lub umowa określająca warunki korzystania z utworu, którego dotyczy.

2.
TYPY LICENCJI:

• Freeware (ang. free- wolny, ware- towar) - program rozpowszechniany na tej licencji jest bezpłatny, nie można też wykorzystywać go w celach komercyjnych i umieszczać w nim reklam, można natomiast dołączyć go do swoich produktów. Autor zachowuje swoje prawa autorskie, dlatego też udostępniając ten program innym, należy podać informacje o jego autorze.

•  Public domain (domena publiczna) - twórca przekazuje produkt nieodpłatnie jako swego rodzaju dobro publiczne, zrzekając się jednocześnie praw autorskich. 

• Adware - w ramach tego rodzaju licencji program jest rozpowszechniany bez opłat, a jego autor czerpie zyski z reklam wyświetlanych podczas pracy programu, których można się pozbyć po wniesieniu niewielkiej opłaty i zarejestrowaniu się. 

• Cardware - w myśl tej intencji autor zachowuje prawa autorskie i pozwala na swobodne rozpowszechnianie programu, nie domagając się za niego żadnych opłat. Jedyne, na co liczy autor, to dobrowolne wysłanie mu kartki pocztowej, np. z widokiem naszych okolic i opinią na temat programu.

• Shareware (ang. share- dzielić się) - w przypadku tego rodzaju licencji autor zgadza się na krótkotrwałe używanie produktu bez opłat w celu przetestowania. Jeśli po jego wypróbowaniu użytkownik nie jest zainteresowany zakupem, powinien usunąć go z dysku. Zazwyczaj programy objęte taka licencją mają pewne ograniczenia, które zostaną zdjęte po wniesieniu opłaty i wpisaniu kodu otrzymanego przez autora. 

•  Firmware - licencja ta obejmuje oprogramowanie sterujące sprzętem komputerowym i umieszczone w nim na stałe (np. we wlutowanym układzie pamięci). 

• OEM (ang. Original Equipment Manufacturer) - najczęściej nazwa ta jest stosowana do producentów komputerowych osobistych, gdy sprzedają je wyłącznie wraz z oprogramowaniem, w tym wypadku nierozerwalnie związanym z komputerem (lub jego częścią), na którym jest ono zainstalowane (nie wolno go przenosić na inne komputery oraz odsprzedawać niezależnie).

• Donationware (ang. donation- darowizna) - oprogramowanie na tej licencji może być dowolnie modyfikowane, kopiowane i dystrybuowane, pod warunkiem że zapłacimy autorowi symboliczna kwotę.

• Trialware (próba) - w pełni funkcjonalne programy dystrybuowane na tej licencji można używać przez z góry ustalony czas (zwykle od 7 do 90 dni), po upływie którego program przestanie działać i trzeba go zarejestrować albo usunąć. 

• Creative Commons - organizacja utworzona w 2001 r. Pozostawiła sobie za zadnie rozwinięcie rozwinięcie idei licencji copyleft i znalezienie kompromisu pomiędzy pełna ochrona praw autorskich a wolnym korzystaniem z twórczości innych osób i ustalenie łagodniejszych, elastycznych zasad prawa autorskiego.

3. 

Zgodnie z art. 79 polskiego prawa autorskiego producent programu, którego prawa naruszono, może zażądać:

• zwrócenia korzyści uzyskanych w wyniku takiego naruszenia;
• zapłaty podwojonej ceny towaru;
• w szczególnie rażących przypadkach potrójnej ceny i naprawienia wyrządzonej szkody;
• usunięcia nielegalnie pozyskanych treści;
• skonfiskowania sprzętu, który posłużył do przestępstwa.